HTTP(Hypertext Transfer Protocol) သူကေတာ့ က်ေနာ္တုိ. ကြန္ျပဴတာေတြကေန server လို.ေခၚတဲ့ ဖိုင္ေတြ၊ data(အခ်က္အလက္)ေတြ သိမ္းထားတဲ့ ကြန္ျပဴတာစက္ၾကီးေတြဆီက website (www.google.com, www.myanmarfamily.org) စတာေတြရဲ. webpage (www.google.com/default, www. myanmarfamily.org/forum)
ေတြကို ေတာင္းေပးတဲ့ protocol လို.ေခၚတဲ့ ကြန္ျပဴတာအသံုးျပဳတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ အင္တာနက္ေပၚက websites ေတြကို ဖတ္ရွု၊ၾကည့္ရွုနုိင္ဖုိ.သံုးတဲ့ protocol (စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊နည္းဥပေဒသ)ေတြပါပဲ။ http မဟုတ္ပဲ ftp (file transfer protocol) ဆိုရင္ေတာ့ fileေတြကိုပဲ ေျပာင္းေရြ.၊ၾကည့္ရွဳလုိ.ရမွာပါ။
HTTPS (Http Secure) HTTPS ကေတာ့ http နဲ. secure(လံုျခံဳေရး) ကိုေပါင္းစပ္ထားတာပါ။
http ကို ဥပမာေပးရရင္ ေသာ့မပါတဲ့ ေသတၱာလိုပါပဲ ဘယ္သူမဆုိဖြင့္နုိင္တယ္။
ံhttps ကေတာ့ ေသာ့နဲ. ေသာ့ခေလာက္နဲ.ရွိေတာ့ ေသာ့ပိုင္ရွင္ကပဲ ဖြင့္လုိ.ရေတာ့ ပိုျပီးလံုျခဳံသြားေစပါတယ္။ ့့
အဲ့ဒီ https သံုးတဲ့ ေသာ့နဲ.ေသာ့ခေလာက္ကိုေတာ့
Transport Layer Security (TLS) and Secure Sockets Layer (SSL) လို. ေခၚပါတယ္။ HTTPS ကို ဘာေၾကာင့္သံုးတာလဲ? အင္တာနက္ေပၚမွာ ကိုယ့္ရဲ. ဘဏ္အေကာင့္နံပါတ္ေတြ၊အေၾကြး၀ယ္ကဒ္နံပါတ္ေတြ ပတ္၀က္စ္ေတြကို တျခားလူ (hacker) ေတြ ယူသံုးလုိ.မရေအာင္ secure (လံုျခံဳ)ေစတဲ့အတြက္ သံုးပါတယ္။ ဘာေတြပိုျပီး အဆင္ေျပသြားေစတာလဲ? ဒါလဲ http နဲ. https ဆုိတဲ့အမည္နာမကြာျခားခ်က္ေလးပါပဲ။ https (secure) ကေတာ့ ပိုမိုလံုျခံဳေစတာပါပဲ။ အရာရာတုိင္းမွာ အဆုိးနဲ.အေကာင္းရွိသလုိေပါ့။ https မွာလဲ အားနည္းခ်က္ေလးရွိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ သိပ္မသိသာေပမယ့္လုိ. https ဟာ http ထက္ နည္းနည္းေလး ပိုမိုေနွးေကြးသြားတာေလးပါပဲ။ ျဖည့္စြက္ျခင္း ။
Port Number က်ေနာ္တုိ. အင္တာနက္ေပၚမွာ ပံုေတြ၊စာေတြ၊ဖုိင္ေတြ၊အီးေမလး္ေတြ စသျဖင့္ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ကြန္ျပဴတာက လက္ခံတဲ့အခါမွာ ဘယ္ဟာကပံုျဖစ္တယ္၊ဘယ္ဟာကေတာ့ အီးေမလ္းျဖစ္တယ္၊ဘယ္ဟာကေတာ့ website ျဖစ္တယ္ဆုိတာကို ခြဲျခားသိနုိင္ဖုိ.အတြက္ port numbers လုိ.ေခၚတဲ့ ေလယာဥ္ကြင္းက ဂိတ္ေတြလို အမွတ္စဥ္ေလးေတြကို အသံုးျပဳျပီးခြဲထားပါတယ္။ http ရဲ. port number ကေတာ့ ၈၀ ပါ https ရဲ. Port number က ၄၄၃ ပါ
.png)